KHẢ-TƯ-NGHÌ-LỰC:

Khả-tư-nghì-lực là loại lực có thể dùng tâm thức để phân tích, suy lường được, như: y vào nguyên nhân gì sẽ được kết quả gì, tạo loại nghiệp gì sẽ chiêu cảm quả báo gì, có cảnh gì sẽ làm phát khởi tâm gì và ngược lại, do loại hiện hành (tức chỉ sắc pháp và tâm pháp sinh ra từ chủng tử trong thức A-lại-gia) nào huân tập thành chủng tử nào và ngược lại do chủng tử nào sinh khởi ra hiện hành nào v.v... Ấy là những pháp tắc, nhân quả thông thường mà chúng ta có thể đo lường, phân biệt được.

Từ đạo lý nhân quả phổ biến và thông thường đó chúng ta thấy rằng những ai tạo tội thượng phẩm (rất nặng) ngũ nghịch và thập ác sẽ đọa vào địa ngục; tạo trung phẩm (vừa vừa) ngũ nghịch và thập ác sẽ đọa vào loài ngạ quỉ ; tạo hạ phẩm (nhẹ) ngũ nghịch và thập ác sẽ đọa vào loài bàng sanh.

Thực hành hạ phẩm ngũ giới và thập thiện sẽ được làm A-Tu-La; trung phẩm ngũ giới và thập thiện sẽ được sinh làm người; thượng phẩm ngũ giới và thập thiện sẽ được sanh về một trong 6 cõi trời của Dục giới ; tu hành thượng phẩm ngũ giới, thập thiện và kiêm tu tứ thiền, bát định (tức 4 thiền định của Sắc giới cộng với 4 Không định của Vô Sắc giới) thì sẽ sanh về cõi trời Sắc và Vô Sắc.

Quán Lý Tứ Ðế (Khổ, Tập, Diệt và Ðạo đế), tu Tứ Niệm Xứ (quán thân bất tịnh, quán thọ thị khổ, quán tâm vô thường, và quán pháp vô ngã), tứ chánh cần (ngăn ngừa những điều ác chưa phát sinh, dứt trừ những điều ác đã sinh ra, làm nẩy nở những điều lành chưa nẩy nở, tiếp tục đẩy mạnh những điều lành đã nẩy nở), tứ như ý túc (Dục như ý túc, tinh tấn như ý túc, nhất tâm như ý túc, và Quán như ý túc), Ngũ căn (Tín căn, Tấn, Niệm, Ðịnh và Huệ căn), Ngũ Lực (Tín lực, Tấn, Niệm, Ðịnh và Huệ lực), Thất giác chi (Trạch pháp giác chi, Tinh tấn, Hỷ, Khinh an, Niệm, Ðịnh và Xã Giác Chi), và Bát Chánh Ðạo (Chánh tri kiến, Chánh tư duy, Chánh ngữ, Chánh nghiệp, Chánh mạng, Chánh tinh tấn, Chánh niệm và Chánh định) sẽ chứng quả A-La-Hán.

Quán 12 duyên khởi từ chiều mê mờ (lưu chuyển) đến chiều giác ngộ (hoàn diệt) tức do Vô minh diệt thì Hành diệt... cho đến sanh diệt thì Lão, Tử diệt sẽ chứng quả Duyên Giác.

Tu Lục Ðộ hoặc Thập Ðộ (6 độ cộng thêm: phương tiện, Nguyện, Lực và Trí Ba La Mật) sẽ chứng Vô-Thượng-Giác.

Trên đây đã trình bày về vấn đề gây nghiệp nhân thập ác sẽ bị quả báo đọa vào 3 ác thú (Ðịa ngục, Ngạ Quỷ và Bàng sanh), tạo nhân giữ ngũ giới, tu thập thiện sẽ sanh vào 3 thiện thú (A-tu-la, Người và Trời), tu các pháp xuất thế của Tam Thừa sẽ chứng Tam Thừa Thánh Quả. Tất cả những điều vừa kể đều y cứ vào KHẢ-TƯ- NGHÌ-LỰC để thuyết minh.HET=NAM MO BON SU THICH CA MAU NI PHAT.( 3 LAN ).GIAO HOI PHAT GIAO VIETNAM TREN THE GIOI.TINH THAT KIM LIEN.AUSTRALIA,SYDNEY.15/5/2013.THICH NU CHAN TANH.MHDT.