THAYĐỔI CÁCH NHÌN VỀ LOÀI VẬT
Loài vật giống chúng ta nhiều hơn chúng ta tưởng – các khoa học gia cho biết như vậy.
Nguyên tác: Jeremy Rifkin – Tâm Linh Chuyển ngữ
Những khám phá về kỹ thuật sinh hóa, kỹ thuật nano [1] và nhiều bí ẩn khác như tuổi thọ của thái dương hệ chúng ta đang sống là trung tâm điểm của khoa học. Ngoài ra cũng có những khám phá âm thầm khác trong các phòng thí nghiệm ởkhắp nơi trên thế giới, chẳng hạn như một cái gì ảnh hưởng nơi nhận thức con người và sự hiểu biết về đời sống của chúng ta.
Nhữngđiều mà các nhà nghiên cứu đang khám phá là loài vật có rất nhiều điểm giống con người mà chúng ta không thể nào tưởng tượng nổi. Chúng cũng có những cảm giác đau nhức, nỗi đau khổ, những áp lực tinh thần, tình thương mến, sự kích thích và ngay cả tình yêu — và những khám phá này đang thay đổi cách nhìn của chúng ta đối với loài vật.
Lạthay, một số các nhà bảo trợ cuộc nghiên cứu lại là chủnhân các nhà hàng bán thức ăn nhanh, như hệ thống nhà hàng McDonald’s, Burger King và KFC. Do sức ép của các nhà bảo vệ thú vật và do sự gia tăng yểm trợ của quần chúng trong việc đối xử nhân đạo với loài vật, những công ty nàyđã phải tài trợ cho các công cuộc nghiên cứu về tình trạng cảm xúc, tâm lý và tập tính xã hội (lối cư xử) của các loài vật bằng hữu của chúng ta
Những nghiên cứu tại viện đại học Purdue University về tập tính xã hội của loài heo, được tài trợ bởi McDonald’s chẳng hạn, cho thấy loài heo cũng khao khát tình thương yêu, sựtrìu mến và dễ bị chán nản thất vọng khi bị cách ly hay không được cho chơi đùa cùng nhau. Thiếu sự kích thích tâm lý lẫn thể xác có thể dẫn tới tình trạng suy sụp về sức khoẻ.
Vì lý do này mà Cộng Đồng Âu Châu đã ban hành luật không cho làm chuồng hộp ngăn cách riêng từng con heo một, có hiệu lực từ năm 2012. Ở Đức thì chính phủ khuyến khích chủ nhân nông trại nuôi heo nên cho người tiếp xúc (human contact) với mỗi chú heo 20 giây mỗi ngày và cung cấp cho chúng các đồ chơi để ngăn ngừa chúng đánh nhau.
Những nguồn tài trợ nghiên cứu khác đã làm gia tăng lãnh vực nghiên cứu về tình cảm và khả năng tri giác của loài vật.
Gầnđây các nhà nghiên cứu đã kinh ngạc bởi sự khám phá ra khả năng nhận thức của loài chim qụa New Caledonian (đăng trong báo Journal Sicience). Trong cuộc thử nghiệm, các nhà khoa học tại viện đại học Oxford University, Anh Quốc, đã quan sát hai con chim qụa tên là Betty và Abel. Hai anh chịquạ này được phép lựa chọn dụng cụ để bươi thịt ra khỏi lọ đựng thịt, một dụng cụ là sợi dây kẽm thẳng và dụng cụ kia là sợi dây kẽm có hình móc câu . Cảhai đều chọn loại dụng cụ hình móc câu. Abel dùngưu thế mạnh bạo của phái nam cướp ngay sợi dây kẽm hình móc câu của chị Betty, làm chị Betty không còn lựa chọn nào khác hơn là dùng sợi dây kẽm thẳng. Chị Betty liền dùng "mưu" lấy mỏ của mình uốn cong sợi dây kẽm thành hình móc câu để lôi thịt ra khỏi lọ. Các nhà nghiên cứu lập lại mười lần thử nghiệm như vậy và kết quảlà chín lần chị Betty đã uốn cong sợi dây kẽm thẳng thành dụng cụ lấy thịt trong lọ.
Mộtấn tượng khác không kém là Koko, một cô khỉ đột nặng 300 pound tại Gorilla Foundation ở miền Bắc California được dạy cho học ngôn ngữ dành cho người câm điếc (sign language). Cô khỉ này đã học được hơn 1000 dấu và hiểu được hàng ngàn chữ tiếng Anh. Điểm số thông minh IQ của cô khỉ trong khoảng từ 75 đến 95.
Làm dụng cụ và sự phát triển năng khiếu ngôn ngữ chỉ là hai trong nhiều đặc tính biểu trưng về khả năng của loài vật. Tự ý thức là một đặc tính khác.
Một số nhà triết học và chuyên gia nghiên cứu về tập tính xã hội của loài vật đã từ lâu tranh cãi rằng thú vật không có khả năng tự biết về chính mình bởi vì chúng thiếu cái cảm giác về cá nhân chủ nghĩa.(nghĩa là không biết mình là ai). Điều này đã không còn đúng nữa. Theo các nghiên cứu mới ở Sở Thú Quốc Gia Washington, các con đười ươi đã chứng tỏ chúng biết mình là ai. Các chú đười ươi này dùng gương để soi mặt mình, mà chúng chưa hề thấy trước đây. Một chú đười ươi khác tên Chantek sống tại Sở Thú Atlanta thường dùng gương soi mặt để đánh răng và điều chỉnh cặp mắt kiếng mát mùa hè.
Lẽdĩ nhiên khi tìm cách phân biệt loài vật và loài người, các nhà khoa học tin tưởng rằng sự đau đớn khi đối đầu với chuyện sanh ly tử biệt như là thước đo cảm tính. Người ta tin tưởng rằng loài vật không có cảm giác vềsự sinh ly tử biệt và không có khả năng thấu hiểu cái khái niệm về sự chết của chính chúng. Không hẳn là như vậy. Loài vật cũng có kinh nghiệm về nỗi đau đớn buồn rầu, chẳng hạn như loài voi thường hay đứng bên xác chết của dòng họ thân thích với chúng nhiều ngày liền, thỉnh thoảng chúng còn dùng vòi xoa lên cơ thể của voi quá cố.
Chúng ta được biết là thú vật cũng thích vui chơi, nhất là khi chúng còn nhỏ. Các nghiên cứu gần đây cho biết khiđùa giỡn cùng nhau, não của loài chuột tiết ra một lượng lớn chất dopamine, một hóa chất não bộ thần kinh, có tác dụng tạo ra sự kích thích và cảm giác khoái lạc, mà chất này cũng được tìm thấy nơi con người.
Sựcấu tạo và chức năng não bộ thần kinh của loài vật cũng tương tự giống như loài người. Stephen M. Siviy, khoa học gia tập tính xã hội của trường đại học Gettysburg Collegeở bang Pennsylvania, đã đặt câu hỏi mang nhiều dấu ấn nơi các nhà nghiên cứu: “Nếu bạn tin tưởng sự tiến hoá do sự lựa chọn tự nhiên, bạn có thể tin như thế nào vềnhững cảm giác, ngoài cảm giác sầu muộn, thình lình xuất hiện với con người?
Trướcđây các nhà khoa học được biết tập tính xã hội (lối cư xử) của loài vật là do bản năng tự nhiên của chúng và do sự di truyền. Giờ đây chúng ta biết được những con vịt trời phải dạy các con của chúng các lộ trình di cư (khi thời tiết sang mùa). Thực tế, chúng ta đã khám phá ra rằng sự học hỏi hay kiến thức được truyền trao từ cha mẹ cho con cái và hầu hết các loài vật đều cóđược kinh nghiệm sinh sống qua tất cả sự học tập này.
Nhữngđiều đã nói ở trên có ý nghĩa gì trong lối cư xử của chúng ta đối với loài vật? Và hàng ngàn con vật phải bị đau đớn trong các phòng thử nghiệm mỗi năm? Hay hàng triệu con vật được nuôi sống trong những điều kiện không nhân đạo, để rồi bị giết tại các lò sát sinh làm thức ăn cho con người? Liệu chúng ta có đành lòng trong việc mua bán quần áo làm bằng da thú vật? Thế còn việc săn bắn các con chồn (để lấy lông làm áo) tại miền quê nước Anh, việc đấu bò bên nước Tây Ban Nha? Liệu những con sư tử hoang dã có đáng bị nhốt tại các hang động trong sở thú không?
Những câu hỏi như thế đã và đang cất lên. Viện đại học Harvard và hai mươi lăm trường đại học luật khoa Hoa Kỳ đã có những môn học về thú quyền (animal rights), và sốán kiện về thú quyền nộp tại các toà án đang gia tăng. Gần đây nước Đức đã trở thành quốc gia đầu tiên bảođảm quyền của thú vật ghi trong hiến pháp của xứ này.
Cuộc hành trình của con người là mở rộng sự đồng cảm [2]đến mọi loài chúng sinh ở khắp mọi nơi. Đầu tiên, sự đồng cảm chỉ giới hạn trong vòng gia đình, trong dòng họ và trong phạm vi bộ lạc. Sau đó được mở rộng tới những người đồng ý về giá trị con người. Từthế kỷ thứ 19, những cộng đồng xã hội chung cho loài người và loài vật đầu tiên được thiết lập. Hiện tại, những nghiên cứu đang thực hiện đã mở sang thời kỳ mới, cho phép chúng ta mở rộng hơn và sâu hơn sự đồng cảm của chúng ta đến mọi loài, bao gồm cộng đồng rộng lớn hơn của những sinh vật mà chúng ta cùng chung sống và san sẻtrái đất.HET=NAM MO BON SU THICH CA MAU NI PHAT.( 3 LAN ).GIAO HOI PHAT GIAO VIETNAM TREN THE GIOI.TINH THAT KIM LIEN.AUSTRALIA,SYDNEY.14/5/2013.THICH NU CHAN TANH.MHDT.