NGHIỆP NHÂN QUẢ BÁO LUÂN HỒI

***

DÀN BÀI

I. Nhập đề:

            Nghiệp nhân quả báo luân hồi là giáo lý tối yếu của Phật giáo nhưng nó mang tính phổ biến cho mọi người, trở thành tín ngưỡng rất tự nhiên trong dân gian.

II. Thân bài:

            A- Nghiệp quả báo luân hồi:

                        a) Định nghĩa hai chữ nghiệp báo nói đủ là nghiệp nhân quả báo, là quà trổ ra báo đáo lại cho việc làm mà ta đã phóng ra bởi thân khẩu ý từ quá khứ hay hiện giờ. Nghiệp là mọi việc làm xuất phát từ chỗ cố ý định ý.

                        b) Nguyên lý căn bản của luật nghiệp nhân quả báo: Tự tác hoàn tự thọ, khi nghiệp nhân đã gieo thì không ẩn trốn vào đâu được, kết quả của nó dù trong kẹt núi, dưới biển, trên hư không. (Pháp cú 19).

                        c) Cội nguồn xuất phát của nghiệp nhân: tâm (Pháp cú 1) tác ý tâm dẫn đầu mọi hành động trong đời này.

                        d) Nguồn gốc của nghiệp nhân: Vô minh, ái thủ, trôi theo hành động mang chất bản năng thiếu chánh trí.

            B- Vai trò của nghiệp nhân quả báo trong đời sống:

                        a) Nó cắt nghĩa sự dị biệt trong đời sống xã hội,trong gia đình anh em cùng chung máu mủ, có đứa thông minh có đứa chậm lụt, có kẻ bình thường, có kẻ thần đồng.

                        b) Tiến trình gieo nghiệp nhân đến kết quả: Tùy thuộc và Duyên lực là hoàn cảnh, điều kiện thích hợp nhất là ý chí con người. Từ đó, chuyển nghiệp,tạo nghiệp nhân mới.

                        c) Các loại nghiệp: Trọng nghiệp, thường nghiệp, cận tử nghiệp.

            C- Nghiệp có phải là định mệnh chăng?

                        a) Dù có thừa hưởng nghiệp từ quá khứ, nhưng nghiệp không hề là một định mệnh khắt khe chi phối toàn bộ đời sống ta.

                        b) Ý chí con người có thể quyết định bởi hểu biết chánh pháp mà chuyển đổi, tiêu diệt nghiệp cũ. Sáng tạo lại đời mới.

                        c) Chú trọng thường nghiệp, cận tử nghiệp, cố gắng nắm vững thiện nghiệp vững chắc mãi.

III. Kết luận:

            Hiều nghiệp nhân quả báo để tự tạo tươi sáng cho đời sống. Lời Phật dạy cho ông Maha Namma về thường nghiệp. Bài kinh Hạt muốn dạy cách chuyển nghiệp. Tất cả ở ý chí, hiểu biết đúng mức về nghiệp nhân quả báo.

 

NGHIỆP NHÂN QUẢ BÁO LUÂN HỒI

 

I. Nhập đề:  Giáo lý nghiệp báo, hay nghiệp nhân quả báo của Đạo Phật đã được truyền bá vào Việt nam rất sớm từ đầu thế kỷ II Tây lịch. Giáo lý đó đã đương nhiên trở thành nếp sống tín ngưỡng hết sức sáng tỏ đối với mọi người Việt Nam có hiểu biết, có suy nghĩ. Một người dù chưa trở thành tín đồ Đạo Phật về mặt nghi lễ nhập đạo, nhưng họ biết luật nhân quả nghiệp báo là đương nhiên họ là tín đồ Phật giáo. Người ta biết lựa chọn ăn ở ngay lành, dù tối thiểu thì đó cũng là kết quả tự nhiên âm thầm của lý nghiệp báo chẳng những thích hợp với thiện lương, bản tâm đa số mà còn ảnh hưởng rất lớn đối với tâm thức nhà trí thức. Không nhà trí thức, nho sĩ nào, kể cả ngày nay mà không biết qua ít nhiều nghiệp báo luân hồi… Vì thế, lý nghiệp báo luân hồi đã in dấu đậm nét trong văn chương bình dân, trong văn học chữ Nôm, chữ Hán, từ xưa cho đến giờ, để dẫn dắt từng thế hệ con người biết soi sáng tâm trí mình vào lý nhân quả nghiệp báo mà hành động sao cho tốt đẹp đem lại hài hòa bình yên, lương thiện cho mọi người trong cộng đồng dân tộc. Thậm chí trẻ con trên 10 tuổi cũng tự nhiên biết câu: ác giả ác báo, chúng phát biểu rất đúng hoàn cảnh sự việc xảy ra cho đối phương, hay chạy trời không khỏi nắng. Và tiến sâu hơn một chặng đường,  nghiệp nhân quả báo đối với tâm thức hay sự hiểu biết của bình dân mang tính chất hai mặt là: họ coi nghiệp nhân như một định mệnh và tự biết sửa chữa tội lỗi cũ, cải ác tùng thiện. Sống ở đời, khi thình lình gặp cơn gió đen thổi tới hay bao tai biến khổ lụy ùa tràn vào, bất hạnh rủi ro, thì người ta tự nhiên nghĩ rằng kiếp trước mình vụng đường tu nên mới gặp quả khổ đau sau này. Không kêu trời trách đất. Tự cam chịu và trong cam chịu hoan hỉ âm thầm đó, họ biết cố gắng tu tỉnh tâm hồn hành động, cải ác tùng thiện, ăn chay niệm Phật thanh lọc tâm hồn họ, làm mới lại cuộc sống. Có người còn thuộc chắc câu thơ chữ Hán rằng:

            “ Dục tri tiền thế nhân, kim sanh thọ giả thị

            Dục tri lai thế quả, kim sanh tác giả thị”

            Nghĩa là, muốn biết nghiệp nhân đời trước đã làm những gì thì hãy nhìn kết quả hôm nay họ đang hưởng thụ, và muốn biết kết quả đời mai sau như thế nào thì hãy nhìn cái việc làm của họ bây giờ. Nhưng giáo lý nghiệp nhân quả báo luân hồi còn nhiều chỗ phức tạp, ta hãy đi vào phần nội dung để tìm hiều, soi sáng thêm nhiều điều rất hay để biết chỗ sáng ấy mà hành động khiến đời ta tươi đẹp bây giờ, mai sau.

 

II. Thân bài:

            A- Nghiệp nhân quả báo luân hồi là gì?

                        a) Định nghĩa hai chữ nghiệp báo: Nói cho đủ là nghiệp nhân quả báo. Là quả trổ ra để báo đáp lại việc làm mà ta đã phóng ra bởi thân miệng ý từ quá khứ hay bây giờ. Nghiệp là mọi việc làm xuất phát từ chỗ cố ý, định ý quyết tâm. Việc làm nào không xuất phát bởi ý đồ sâu sắc thì không phải là nghiệp. Sự trổ quả có khi là tức khắc, hay có khi lâu dài mới trổ ra, vì thế có sự tái sinh chuyển kiếp để trổ ra quả, đó là luân hồi. Luân hồi là một thực thể, một sự thật vì có nhiều người khi sinh ra đời họ biết được tiền kiếp vốn là ngườimở xứ nào, nói trúng đến cả nơi sống cũng như tên người trong gia đình kiếp trước, Hay có những kẻ sinh ra tự nhiên thông hiểu nhanh chóng một ngoại ngữ, có khi chúng chỉ thoáng ngay qua liền nhớ chắc. Và còn biết bao nhiêu điều ngoại lý trí không giải đáp nỗi. Đó là nhờ tiền kiếp họ đã trải qua, nhất là có kẻ trở nên thần đồng. Luân hồi là luân hồi ở ngay nhịp đập quả tim đời sống hiện giờ, nhịp đập ấy được nối tiếp cho đến khi bỏ xác thân này và ý hướng mãnh liệt khát khao về một đời sống khác ấy, đeo níu thành một sợi dây nghiệp thức, kiết sanh tương tục thức, mà nhanh chóng trở lại thân sau. Đó là sự chi phối bởi lý nghiệp báo luân hồi.

                        b) Nguyên lý căn bàn của luật nghiệp nhân quả báo: Tự tác hoàn tự thọ là nghiệp nhân do chính mình gieo ra trong đời sống hiện giờ hay quá khứ về việc làm tốt, ích lợi an vui cho ai nấy hay việc làm nhơ bẩn, xấu ác hại người mà cuối cùng, tức khắc ta lãnh hậu quả đắng cay hay sung sướng. Không có thế lực nào hay thần linh nào trừng phạt cho hành động ấy, hay ân thưởng cho hành động ấy cả. Trong kinh Pháp Cú tỉ dụ, câu 19 có nói rằng : “khi nghiệp nhân đã gieo thì kết quả chắc chắn phải lãnh thọ, không thể trốn vào đâu được, dù kẹt núi, biển vả hay trên hư không”. Như vậy, trên nề tảng nguyên lý là có nhân thì ắt có quả, tất yếu không sai chạy như ta nói trên nguyên lý hai với hai là bốn. Thì đó là nguyên lý, chứ đi sâu vào hiện thực thì còn nhiều chi tiết phải được liệt kê ra. Hai con bò và hai củ khoai thì không thể nào thành bốn con bò được mà phải đồng loại hai củ khoai cộng với hai củ khoai, mới thành bốn được, con bò cũng vậy. Nghiệp nhân cũng vậy, dù là có nhân ắt có quả nhưng nó còn phải trải qua điều kiện hội đủ mới trổ quả được. Hiểu biết về nghiệp nhân quả báo củ ta thường chỉ ở mức thấp với hiện tượng thôi. Đức Phật từng nói ta chỉ hiểu tới đó là cùng. Vấn đề nghiệp nhân quả báo luân hồi phức tạp và dị biệt, chỉ có Đức Phật với trí khôn tuyệt vời mới thấu tới nguồn cội nó, chỉ có Ngài mới chiết tính hết toàn bộ của nó như nhà đại kiến trúc sư mới có khả năng chiết tính ngôi building đồ sộ 72 tầng với tất cả cơ cấu kiến tạo trong ngôi building ấy. Cái hiểu của ta, khi nói cất ngôi nhà, thì chỉ hiểu là nhà hai chái, ngôi nhà đúc vài tầng đơn sơ thôi.

                        c) Cội nguồn xuất phát của nghiệp nhân là Tâm. Trong Pháp Cú kinh, câu 1 có nói : Tâm dẫn đầu mọi hành động. Tâm làm chủ. Tâm tạo tác tất cả. Nếu ta nói hay là với tâm ác thì sự đau khổ sẽ theo ta như bánh xe lăn theo dấu chân con bò kéo xe… và nếu ta nói hay làm với tâm trong sạch thì hạnh phúc sẽ theo ta như bóng theo hình”. ( câu 2)  đó là một sự thật ròng rã quay đều khắp càn khôn vũ trụ. Một quả bom hạt nhân quăng xuống giết bao nhiêu mạng người há không phải xuất phát từ tâm kẻ chế tạo là gì? Cái tâm, ý, suy tưởng vô hình nhưng nó lại tạo ra hết thảy báo ứng của nghiệp. Tác ý là đơn vị nhỏ nhất của một tâm niệm. Biết rõ chỗ cội nguồn ấy nên ta phải biết giữ chắc tâm ý, hướng nó vào thiện nghiệp để gặt kết quả tốt cho đời sống của ta và mọi người chung quanh.

                        d) Nguồn gốc của nghiệp nhân: Vô minh và ái thủ. Vô minh là thiếu hiểu biết đúng đắn sáng tỏ về lẽ sống hướng thượng rồi tâm ham hố mọi thứ, nhất là năm dục trên cõi đời này, nó là một thế lực cực mạnh kiên cố đun đẩy ta hành động theo chiều bản năng phát đạt từ vô số kiếp đã quen kỹ thuật thao tác một chiều ham thích ấy, cứ thế mà ta hành động, đạp lút ga cho xe đời vọt tới mà không thấy phía trước cầu đã gãy, cuối cùng ta lọt xuống trầm luân. Trong đời sống, ta cứ hành tác theo chiều bản năng 99% ấy thì đó là ta tự se sợi dây nghiệp thức cực chắc để tự buộc cổ mình vào bánh xe luân hồi tái sinh cứ thế mà trôi dạt thênh thang trong 6 cõi buồn tênh ảm đạm, hay ta như con tàu vô chủ trôi dạt trên biển luân hồi suốt tỉ kiếp, chịu mọi sóng gió dập tơi tả, từ mỗi chặng tái sinh. Như thế chỗ gắt eo của chấm dứt khổ lụy, tái sinh là phải biết tu tập xả ly, cắt đứt dần mọi động tác ngu tối,  mọi đeo níu, bám víu quá mạnh vào ham thích dục lạc tạm thời ngày nay, mà đặt chí hướng vào trời thanh tịnh giải thoát.HET=NAM MO BON SU THICH CA MAU NI PHAT.( 3 LAN ).GIAO HOI PHAT GIAO VIETNAM TREN THE GIOI.TINH THAT KIM LIEN.AUSTRALIA,SYDNEY.12/3/2014.THICH NU CHAN TANH.GIAC TAM.