|
Âm
|
Nghĩa
|
Luận
|
|
Nhẫn Diệu
Nhãn nhục bình an
Tham sân chướng đạo.
|
Diệu Kỳ Của Nhẫn
Bình an nhờ nhẫn nhịn
Chướng đạo bởi tham sân.
|
Chữ nhẫn
là mức đo lường năng lực kềm chế nội tâm của con người. Chư Phật, Tổ, Vĩ nhân
đều từ chữ nhẫn mà thành tựu. Còn phàm nhân, quen sống heo lối buông thả, vội
vã, hấp tấp, nôn nóng v.v... theo sức năng của tánh chúng sanh, nên thường hay
đưa cuộc đời mình đến thãm họa khổ đau. Là người con Phật, luôn ngưỡng vọng sự
giải thoát của tiền nhân, hãy cố gắng học hỏi tư duy chân lý mà thực hành hạnh
nhẫn nhịn. |
|
Cần Thận
Cần vi vô giá bảo
Thận thị hộ thân phù.
|
Cần Thận
Cần cù vô giá báu nhà
Dè dặt cẩn thận hộ ta an lành.
|
Là chúng
sanh ai cũng có sức năng sẳn phát triển là dễ đi vào hướng xấu, gọi là buông
lung. Còn quay ngược lại, luôn đề khởi hướng tốt, gọi là tinh tấn, siêng năng,
nhẫn chí, kiên tâm, cẩn thận, dè dặt là đức tính tốt, là của báu nội tâm. Muốn
được sống an lành, giải thoát như chư Tổ, người con Phật cần phải phát triển của
báu nội tâm sẳn có nầy. |
Luân Hồi
Lục đạo luân hồi
Si mê thị khổ.
|
Luân Hồi
Vòng quanh sáu nẻo
Khổ bởi mê mờ.
|
Tái sanh
luôn hồi, quay vòng là con đường chuyển động của chúng sanh. Tuy nhiên, nếu sa
vào con đường khổ đau của tam ác đạo thì Phật day: Nhơn thân nan
đắc. Biết là khổ, muốn thoát khổ phải biết nguyên do. Không biết nguyên
do mà hay xử lý theo bản tánh mê mờ cố hữu thì thường hay đưa cuộc đời đến khổ
đau. Tư duy rõ nguyên do, xử lý theo đúng nhân quả thì mê mờ giải trừ, trí giác
xuất hiện, đó là hướng đến giải thoát an vui. |
|
Thi Ân
Thiên kinh vạn điển, hiếu nghĩa vi tiên
Thiên thượng thế gian, thi ân đệ nhất
|
Làm Ơn
Muôn kinh ngàn tích, hiếu nghĩa làm đầu
Sống giữa thế gian, làm ơn là nhứt
|
Báo-Hiếu
ngoài ý muốn đền đáp công ơn cha mẹ, còn xứng lý nhân quả là sau này con cái sẽ
báo hiếu lại cho mình. Giúp người cũng vậy, ngoài lòng vị tha giúp người, sau
này tương xứng trở lại cũng được người giúp khi ta cần. Thế nên Phật mới tán
thán hạnh báo hiếu làm đầu trăm hạnh, lòng vị tha là hạnh tốt và an lành nhứt
trong nhân gian. |
Đạo Đức
Đạo thị yếu hành
Bất hành tắc yếu đạo hà dụng?
Đức thị yếu tu
Bất tu tắc đức tòng hà lai?
|
Đạo và Đức
Đạo phải thực hành
Không hành sao thành được đạo
Đức do tu tập
Không tu công đức nào nên.
|
Đạo là
đường ngay, lẽ phải, lý chánh nằm ở trong tâm thức, phải thể hiện ra bằng hành
động, ngôn ngữ mới biết được sự được đạo của mình. Đức là năng lực tinh thần kềm
chế những sức năng xấu, cố hữu của tánh chúng sanh, để chuyển xấu thành tốt và
luyện thành năng lực để nhiếp hóa chế phục người khác. |
Ân Thù
Ân nghĩ quảng thí
Nhân hà xứ bất tương phùng
Thù oan mạc kết
Lộ phòng hiểm xứ nan hồi tị.
|
Ơn và Thù
Rộng làm ơn nghĩa
Nơi nơi gặp gỡ thảy vui tươi
Thù oán chớ gây
Chổ hiểm đụng đầu e khó tránh.
|
Sống
trong cuộc đời, ai cũng muốn mình luôn bình an, được mọi ngưòi thương yêu và
giúp đỡ. Ai cũng sợ gây thù chuốc oán với người khác và sự trả thù không biết
đâu mà tránh. Muốn vậy thì cứ đúng theo lý nhân quả, tạo nhân tốt làm ơn với mọi
người và đừng gây nhân xấu. Như thế theo luật luân hồi những gì mình đem đến cho
người thì nhất định sẽ quay lại mình. |
|
Chánh Tâm
Trừng tâm thanh tịnh khả dĩ an thần
Sàm khẩu đa ngôn tự vong kỷ hại.
|
Lòng Ngay Thẳng
Giữ lòng ngay thẳng bình vững tinh thần
Tị hèm gièm pha tự làm mất mạng.
|
Tâm hồn
luôn náo động vì không tự chủ. Không tự chủ vì không nắm được nguyên do sự việc
nên dễ lao theo sức điều khiển của bản năng chúng sanh, thành ra đua cuộc đời
đến chổ thảm não. Tiếp nhận lời Phật dạy để xác định chân lý sự việc qua nhâm
quả, luân hồi, nghiệp báo v.v... và luyện năng lực tinh thần để kiên nhẫn bình
tâm xử sự thì họa hại tránh xa, bình an sẽ đến vậy. |
|
Thiện Ác
Nhất nhật hành thiện họa tự viễn ly
Nhất nhật hành ác phúc vi viễn hĩ.
|
Thiện Ác
Một ngày làm lành họa tự lìa xa
Một ngày làm ác phước liền giảm mất.
|
Lành dữ
phước họa đều xuất phát từ nội tâm. Bởi thế muốn thoát họa được phước hãy chuyển
tu sửa từ nội tâm. Tuy nhiên, từ nội tâm sẳn có một sức năng mạnh để khiến chúng
ta lao vào con đường ác. Bởi thế phải tiếp nhận lời Tổ dạy để khởi hướng và
lyuện năng lực tinh thần kiên tâm nhẫn chí thì kết quả an lành mới được như ý ta
mong muốn. |
|
Tu Hành
Chung nhật sổ tha bảo
Tự vô bán tiền phần
Học pháp bất tu hành
Tỉ quá diệc như thị.
|
Tu Hành
Suốt ngày đếm tiền người
Tự mình không một xu
Học pháp chẳng tu hành
Lỗi lầm cũng như vậy.
|
Học là
bắt chước cái tốt của tiền nhân rồi quay lại sửa mình. Nếu học hiểu mà không
thực hành, Phật dạy giống như nấu cát mà muốn thành cơm, thì không bao giờ có
được. Học mà chẳng tu, giống như tủ đựng sách, bản thân tủ không được lợi ít
gì. |
Tri Kỷ
Tửu phùng tri kỷ thiên bôi thiểu
Thoại bất đầu cơ bán cú đa.
|
Biết Nhau
Rượu gặp tri ân ngàn chén ít
Chuyện không hợp ý nữa câu nhiều.
|
Gọi là
tri âm tri kỷ phải hợp ý nhau thì mới tưong ưng được. Đường về bến giác không
phải chỉ có một vì còn tùy theo nghiệp duyên mê mờ của mỗi người, vào biển mê
đường nào thì phải trở ra bằng đường ấy. Nếu không hợp sự ngộ lý, thì đừng cãi
lý nhau mà cùng khởi tâm loạn. Ai ngộ sao thì cứ theo lý ngộ mà hành, đường về
tuy có khác nhưng cũng đồng chung là bến giác. |
|
Tâm Giám
Giám minh giả trần ai bất ố
Thần thanh giả thị dục bất giao.
|
Gương Lòng
Tấm gương sáng, bụi không làm dơ được
Tinh thần trong tham muốn chẳng dính vào.
|
Bản chất
của mặt gương là sáng và hiển chiếu. Sở dĩ bị bụi bám không soi gương được vì
không lau bụi. Tuy bụi bám, nhưng cái sáng của gương vẫn không mất. Tâm thể ta
cũng thế, mê mờ dấy niệm, trí giác bị ngăn che bởi tham, sân, si, nhưng tâm thức
vẩn an nhiên tịch tịnh. Vì thế, khi hóa giải mê mờ thì trí giác liền hiển bày,
của báu có sẳn phát khởi. Đây là giai đoạ chứng vô chứng chứng. |
|
Phiền Não
Thị phi chỉ vị đa khai khẩu
Phiền não giai nhân tốc xuất đầu.
|
Chướng Phiền
Gây chuyện thị phi vì nhiều nói
Tạo bao phiền não bởi không suy.
|
Phải trái
trong đời phần đông diễn đạt bằng lời nói. Nếu nói nhiều, nói càng thì hay vướng
vào việc trái việc tà. Tuy nhiên, sức năng điều khiển lời nói phát xuất là do
tâm rối loạn yếu đuối, náo động, không suy tư mà thành ra tạo bao phiền não cho
đời mình. Vậy muốn an bình hãy nhắm ngay gốc là ý. Ý vọng khởi khiến tâm mê mờ.
Dừng ý vọng hòa hợp cùng tâm an nhiên thì an lành sẽ đến. |
|
Ngôn Ngữ
Ngôn bất trúng lý, bất như bất ngôn
Nhất ngôn bất trúng thiên ngôn vô dụng.
|
Lời Nói
Nói không đúng lý thà đừng nói
Sai sót một lời bỏ vạn lời.
|
Lời nói
là căn có bổn phận diển đạt sự thầm kín của tâm hồn. Tuy nhiên, nếu áp dụng pháp
tu kềm ngoài chuyển trong thì từ tâm ý cũng thuần lại. Nhưng nếu áp dụng pháp
nầy thì cần phải có ý chí, nghị lực kiên cố mới kềm và chuyển lời nói, từ nông
nỗi sang bình hòa thì sự tu tập mới có kết quả. Người xưa dạy: Hãy uốn lưỡi bảy
lần trước khi nói. |
|
Minh Định
Kinh mục chi sự khủng vị chân
Bối hậu chi ngôn bất thâm tín.
|
Hiểu Rõ
Việc qua trước mắt còn chưa thật
Lời nói sau lưng chớ dễ tin.
|
Việc xảy
ra trước mắt không làm sao minh định tốt xấu được với những tâm hồn nông nỗi,
náo động và yếu đuối. Biết như vậy để ta khoan khởi tâm tưởng theo rồi phát ra
ngôn ngữ hành động sai lầm đáng tiếc. Trước mắt đã như vậy, thì những việc sau
lưng làm sao xác quyết được mà để tâm vương vấn buồn phiền. Hãy chuyển đổi nhà
tâm mình sáng trước, rồi hiển bày trí giác soi thấu mọi việc thì mới đoạt được
sự an lành trong cuộc đời nầy. |
No comments:
Post a Comment