Người tu hành khi gặp cảnh khổ nên tự nghĩ như vầy:
"Ta từ bao kiếp trước buông lung không học, bỏ gốc theo ngọn, trôi giạt theo vật chất, nặng lòng thương ghét, gây hại không cùng. Đời nay tuy ta không phạm lỗi, nhưng nghiệp dữ gieo từ trước, nay kết trái chín, điều ấy nào phải do trời hoặc người tạo ra đâu, vậy ta đành nhẫn nhục chịu khổ, đừng nên oán trách."
Kinh nói: "Gặp khổ không buồn".
Vì sao vậy ? Vì thấu suốt vậy.
Khi tâm ấy sanh, ấy là ứng hợp với lý
Mượn oán mà hành đạo nên nói là Hạnh Trả Oán
Tùy Duyên Hạnh
Chúng sanh đều do duyên nghiệp mà chuyển thành, chẳng có cái tôi. Mọi nỗi khổ vui đều do nhân duyên sanh. Nếu nay được quả báo tốt, hưởng đủ vinh dự, ấy là do duyên lành thuở trước cảm nên, nay mới được vậy. Hễ duyên hết thì lại hoàn không, mừng vui nỗi gì? Được mất gì đều tùy theo duyên, nhưng tâm người không vì vậy mà được thêm hoặc bớt mất gì.
Nếu thấu đáo như vậy thì gió vui chẳng động, lặng lẽ mà thuận đạo, nên nói là hạnh tùy thuận theo duyên nghiệp vậy.
Vô Sở Cầu Hạnh
Người đời mãi đắm mê, việc gì cũng tham trước, thế gọi là cầu.
Bậc trí ngộ được lẽ chân, chuyển ngược thế tục, nên tâm an trụ ở vô vi, thân hình tùy nghi mà vận chuyển.
Muôn vật đều là không, có gì vui mà cầu được
Hễ có công đức thì liền có hắc ám đuổi theo
Ở lâu trong ba cõi khác nào như trong nhà lửa
Có thân ắt khổ, được gì mà vui ?
Thông suốt được vậy ắt buông hết sự vật, dứt vọng tưởng, chẳng mong cầu.
Kinh nói: "Còn cầu, còn khổ. Hết cầu mới được vui."
Xét biết: Không cầu mới thực là đạo hạnh nên nói là hạnh không cầu mong.
Xứng Pháp Hạnh
Cái lý thanh tịnh của tự tánh gọi là pháp.
Tin hiểu lý ấy thì mọi hình tướng hóa thành không, không nhiễm không trước, không bỉ không thử
Kinh nói: "Pháp không có chúng sanh, hãy lìa chúng sanh cấu. Pháp không có tướng ngã, lìa ngã cấu.
Bậc trí vì tin hiểu như vậy thì tùy xứng theo pháp mà hành.
Bổn thể của pháp vốn không tham lận, cho nên dầu đem thân mạng và của cải đem ra mà bố thí vẫn không hối tiếc. Thấy rõ ba không (Không người cho vật, không người nhật vật, không vật để cho) thì không còn ỷ lại và chấp trước. Chỉ cần gạn trừ trần cấu, tùy nghi mà giáo hóa chúng sanh, nhưng không mắc phải hình tướng, thế tức là tự hành, đã lợi người lại thêm trang nghiêm đạo bồ đề. Bố thí đã vậy thì năm độ (Trì Giới, Nhẫn Nhục, Tinh Tiến, Thiền Định, Bát Nhã) khác cũng thế. Vì dứt trừ vọng tưởng mà hành pháp tu sáu độ, nhưng thật không gì gọi là hành cả nên nói là hạnh tùy xứng theo pháp.
Kệ rằng:
Ngoại tức chư duyên (Ngoài dứt hết duyên)
Nội tâm vô đoan (Trong ngừng vọng tưởng)
Tâm như tường bích (Tâm như tường vách)
Khả dĩ nhập đạo (Mới có thể nhập đạo)
Minh Phật tâm tông (Sáng Phật là tâm tông)
Đẳng vô sai ngộ (Thảy không sai ngộ)
Hành giải tương ưng (Làm, Hiểu hợp nhau)
Danh chi viết Tổ (Ấy gọi là Tổ)
No comments:
Post a Comment